News

حقایقی در باره شرایط کار در اروپا

شاید شما هم که خواندن این مقاله را آغاز کرده اید، جزو افرادی باشید که قصد مهاجرت از ایران را به یکی از کشورهای اروپایی داشته باشید. اگر چنین باشد ، قطعا یکی از مهمترین پارامترهای تصمیم گیری برای رفتن و یا نرفتن ، مسئله شغل است. در این مقاله اطلاعات مفیدی را در مورد وضعیت شغل در اروپا خواهید یافت.

شرایط بازار کار در اروپا نسبت به گذشته در حال تغییر و تحول است و انعطاف پذیرتر از گذشته به نظر می رسد. وضعیت دیگر بگونه ای نیست که در آن شهروندان اروپایی با یک قرارداد کاری ثابت با یک کارفرما کار می کردند. به بیان دیگر، به علت افزایش مشاغل با ماهیت دیجیتالی و انفورماتیکی، گسترش الگوی "اقتصاد گیگ"،‌ یعنی اشتغال موقت و همزمان با چندین کارفرما در محیط کسب و کار اروپا ، کاملا مشهود است و عملا شرایط و حال و هوای مشاغل از وضعیت سنتی در حال دگرگونی است.

حمایت های قانونی و اجتماعی مشاغل در اروپا


متاسفانه در سیستم کنونی حمایت های قانونی و اجتماعی در اروپا، همانند آنچه که ما در ایران با عناوینی مثل تامین اجتماعی می شناسیم ، بیشتر شامل شهروندانی که دارای یک شغل و قرارداد کاری ثابت و تمام وقت با یک کارفرمای مشخص دارند ، می شود . در نتیجه تغییر و تحولات بازار کار و انعطاف پذیری که به آن اشاره شد ، افت کیفی و کمی شرایط کار را برای شاغلان اروپایی که فاقد شغل ثابت هستند را به همراه داشته است.

در حال حاضر، نیروی کار فعال در اروپا یا برای خود کار می کنند ( به این نوع از افراد Freelancer  و یا خویش فرما اطلاق می شود) و یا قراردادهای کاری موقت به صورت پروژه ای در دست دارند و یا با یک قرارداد پیمانی نیمه وقت برای کارفرما مشغول به کار هستند. متاسفانه این افراد از برخی از حقوق و مزایای اجتماعی،‌ نظیر مرخصی استعلاجی با حقوق، مرخصی زایمان،‌ بیمه خدمات درمانی و از این قبیل محرومند. خلاء تحول در سیستم های تأمین اجتماعی همگام با تحولاتی که در نحوه کارکردن شهروندان اروپایی پیش آمده است ، کاملا در جامعه کاری قاره سبز مشهود است که به هر حال باید به نوعی برطرف شود.

مقداری آمار


در حال حاضر حدود ۴۰% از اروپایی ها، از شغل ثابت تحت پوشش حمایت های اجتماعی محروم هستند. به بیان دیگر از هر ۱۰ اروپایی، ۴ نفر یا خویش فرما است یعنی به صورت Freelancing  برای خود کار می کند یا قرارداد کاری موقت دارد و یا نیمه وقت کار می ‌کند. شهروندان اروپایی که بین ۲۰ تا ۳۰ سال سن دارند، یا قراردادکاری موقت دارند یا اصلا قرارداد، ندارند. شهروندان زن اغلب مایل هستند که قرارداد کاری ثابت داشته باشند و یا به‌ طور نیمه‌وقت کار کنند. تعداد افراد خویش فرما در بین شهروندان مرد در اتحادیه اروپا بیشتر است و ۴۵ درصد آنها نیز بیش از ۵۵ سال سن دارند.

در ۱۱ کشور اروپایی، خویش فرمایان از هیچکدام از حقوق و مزایای اجتماعی برخوردار نیستند. از بیمه حوادث در محیط کار در ۱۰ کشور عضو اتحادیه اروپا، تقریبا خبری نیست. افراد خویش فرما در سه کشور اروپایی هم از مرخصی استعلاجی با حقوق بی بهره‌اند. گر چه در بعضی موارد حقوق و مزایای کسانی که با قرارداد غیراستاندارد کار می کنند با کسانی که قرارداد استاندارد دارند یکی است، اما دسترسی آنها به این مزایا ساده نیست و باید واجد شرایط خاصی باشند. اما کسانی که به صورت مستقل کار می کنند یا قرارداد فصلی و یا بر حسب تقاضا دارند به هیچ کدام از این مزایای جانبی مشاغل دسترسی ندارند.

در سراسر اروپا کسانی که قرارداد تمام وقت ندارند گویی باید راه خود را در میدان مین ‌گذاری شده پیدا کنند و عملا این افراد نمی توانند از مزایایی بیکاری،‌ خدمات درمانی،‌ مرخصی زایمان،‌ بازنشستگی یا مزایای مربوط به سانحه در محل کار بهره مند شوند.‌

بررسی کشور هلند در حمایت از افراد خویش فرما 


کشور هلند از نظر تعداد خویش فرمایان، در رتبه پنجم در اروپا قرار دارد. در عین حال سازمان های مسئول موفق شده اند که حمایت های اجتماعی و شغلی بیشتری از خویش فرمایان به عمل آورند. سوال این است که چطور می‌توان برای افراد خویش فرما و البته سهیم در تولید اقتصادی این کشور، وضعیتی هم ارز با فعالان تمام وقت به وجود آورد؟ جواب این است که این کشور از نظر حمایت اجتماعی ازشاغلان ، سیستم دست و دلبازی نسبت به بقیه کشورهای اروپایی دارد . با این وجود هلند تا رسیدن به نقطه برابری اجتماعی و شغلی از منظر حقوق دریافتی و مزایای جانبی راه طولانی در پیش رو دارد.

در یک گزارش خبری ، خبرنگار یورونیوز با مرد جوانی ملاقات می‌کند که خویش فرما است و مانند دو سوم هلندی‌های دیگر که در وضعیت مشابه او هستند،‌ اگر به هر دلیلی نتواند کار کند،‌ حقوق بیکاری نمی گیرد.

او که نمی خواهد هویتش فاش شود و البته بصورت دقیق هم کاری را که انجام می دهد باز نمی کند، می‌گوید: " هزینه های بیمه برای من گران تمام می‌شود. من به ازای هر سفارش پول می‌گیرم. به عنوان مثال به طور متوسط در هر ساعت دو سفارش تحویل می‌دهم. اگر قرار باشد هزینه های بیمه را خودم بپردازم، ۴ تا ۵ یورو بیشتر برایم باقی نمی ماند. به همین دلیل بسیاری از کسانی که مثل من هستند بیمه ندارند".


با افزایش مشاغل دیجیتال و بازار کار انعطاف‌پذیر تر، افراد خویش فرما ، حدود ۱۴ درصد جمعیت نیروی کار فعال ،‌ یعنی حدود ۳۰ میلیون نفر در اروپا را تشکیل می دهند که همانطور که اشاره شد، هلند جزو  کشورهای اروپایی با بیشترین تعداد خویش فرما است و البته این تعداد رو به گسترش است..


میس وسترولد، که یکی از اساتید قانون کار در دانشگاه آمستردام هلند است ، در این باره می‌گوید:‌ "در هلند، هم کارآفرینان واقعی وجود دارند یعنی کسانی که کسب و کار سودآور دارند، و هم خویش فرما. اما دسته دوم بسیار آسیب پذیر هستند. فکر می‌کنم که نیاز به قوانینی داریم که برای کسانی که در برابر خطرات سرمایه گذاری مصون تر هستند و آنها که بیشتر در مخاطره هستند، وضعیت یکدست و منسجمی به وجود بیاورد تا کسانی هم که درآمدهایشان زیاد نیست، از حمایت‌های اجتماعی برخوردار باشند".


شکل گیری صندوق های حمایتی مردمی

با شخص دیگری به نام نیک کوهن برخورد می کنیم که خود عملا یک‌ خویش فرما است که در بخش فناوری اطلاعات فعالیت می کند. او تصمیم گرفته با حدود ۲۰ نفر از کسانی که در این حوزه کار می کنند، پلتفورمی برای کارآفرینان مستقل بوجود آورد. این پلتفرم "برود فاند"(Broodfond)  نام دارد که به زمان هلندی به معنای صندوق نان Bread fund است. به وب سایت این پلتفرم (البته با استفاده از فیلترشکن) از طریق www.broodfonds.nl می توانید دستیابی داشته باشید. این سیستم که بر پایه همبستگی و اعتماد متقابل بنا شده است. تا کنون بیش از ۱۸ هزار نفر در ۴۲۰ گروه مختلف را و در بیش از ۱۶۰ مکان مختلف، دور هم جمع کرده است. نیک کوهن در این ‌باره می‌گوید:‌  " تعدادی از خویش فرمایانی که مثلا در یک حوزه فعالیت می کنند ،‌ با هم صندوقی تشکیل می دهند تا مثلا اگر یکی از آنها بیمار شد و نتوانست کار کند،‌ بقیه گروه بتوانند با این صندوق از نظر مالی از او حمایت ‌کنند. مثلا من برای بیمه پایه ماهانه ۳۵۰ یورو می ‌پردازم. بنابراین طبق تجربه‌ های خودم و اطرافیانم، اگر یکی از ما مریض شود،‌ پرداخت حق بیمه پایه بسیار بسیار سخت است که طبیعی است هیچوقت نمی خواهم در این وضعیت قرار بگیرم"..


این ویدئو را حتما ببینید: در واقع این ویدئو ، منبع اصلی تولید این مقاله است که در وب سایت یورونیوز در جولای ۲۰۱۸ منتشر شده است. اطلاعات فوق العاده جالب و مهمی در این ویدئو حدودا ۸ دقیقه ای گنجانده شده است که می تواند در نحوه شکل گیری شغلی شما در اروپا موثر باشد.

نتیجه گیری

هر چند تمرکز این مقاله بر روی زیر ذره بین بردن شرایط کار در اروپا است ولی شاید بهترین نتیجه گیری ممکن از این مقاله، می تواند درک این مسئله باشد که چهره جدید اقتصاد و گردش مالی در سراسر جهان در حال دگرگونی است که البته تاثیر مستقیم و انکار ناپذیری بر روی  محیط کسب و کار و در امتداد آن بر روی شرایط کاری و شغلی و کسب درآمد یکایک مردم جهان ایجاد کرده است. فاصله طبقاتی در سراسر جهان بیش از گذشته شده است. عامل ورود بهره گیری از تکنولوژی در مشاغل مختلف باعث شده است که کارفرمایان و کارآفرینان، هزینه های تولید خود را کاهش و البته سود خود را افزایش  دهند و مهمتر از همه نیاز کمتری به نیروهای انسانی (و بخصوص بدون مهارت های دیجیتالی) احساس کنند.

بنابراین کارفرمایان به استفاده از نیروی کار Freelancer بیشتر تمایل از خود نشان می دهند تا بهره گیری از نیروهای تمام وقت که مسئولیت های قانونی متعددی را برای آنها ایجاد می کند. جمله آخر اینکه ، اروپا با چالشی بزرگ برای متعادل سازی مسئله شغل مواجه است. بطور کلی می توان گفت که ایجاد احساس مسئولیت در دولت های اروپایی‌، افراد و شرکت ها،‌ چالش اصلی حمایت اجتماعی و قانونی از شاغلان سراسر اروپاست. هر چند که در یک مقاله کوتاه نمی توانیم ابعاد مختلف چالش بزرگی همانند بررسی مسئله کار و شغل در اروپا را مورد بررسی قرار دهیم اما امیدوارم این مقاله برای افرادی که قصد مهاجرت به اروپا را دارند ، مفید بوده باشد و سرنخی باشد برای یافتن حقایق شرایط کسب و کار در این قاره که بقیه مسیر را با دیدی باز و مبتنی بر واقعیت طی نمایند.

یکی دیگر از مقاله های آتی ما نیز در مورد "نابرابری دستمزدها در اروپا" خواهد بود که این مقاله هم می تواند حیطه دید شما مخاطبان عزیز را در باب شغل و مسائل مرتبط با آن در اروپا گسترش دهد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *